Fâtiha Suresi’nde okuduğumuz: صِرَاطَ الَّذ۪ينَ اَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْۙ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّٓالّ۪ينَ  “Bizi nimet verdiğin kimselerin yoluna hidayat et.” Onların (nimet verilen kimselerin) kim oldukları biliniyor mu, belli mi?

Fâtiha Suresi’nde okuduğumuz: صِرَاطَ الَّذ۪ينَ اَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْۙ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّٓالّ۪ينَ “Bizi nimet verdiğin kimselerin yoluna hidayat et.” Onların (nimet verilen kimselerin) kim oldukları biliniyor mu, belli mi?

CEVAP:

بسم الله الرحمن الرحيم

الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ و عَجّل فَرَجَهم

Eğer Allah onların kim olduklarını söylemeseydi, bizden belirsiz olan bir yolda belirsiz kimselerin rehberliğine tabi olmamızı istemiş olurdu. O yüzden mutlaka onları, bize kendisi tanıtmış olmalıdır.

وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا

“Kimler Allah’a ve Peygamber’e itaat ederse, onlar, Allah’ın kendilerine nimet verdiği peygamberler, sadıklar, şehitler ve salih kimselerle beraberdirler. Ne güzel arkadaştır onlar!” (Nisâ, 69)

Bu ayette geçtiği gibi peygamberler, sadıklar, şehitler ve salih kimseler, nimet verilmiş insanlardır.

Allah Teala, Kuranı Kerim’de buyurduğu gibi insana iki tür nimet bahşetmiştir:

اَلَمْ تَرَوْا اَنَّ اللّٰهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَمَا فِي الْاَرْضِ وَاَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةًۜ

“Allah’ın, göklerde ve yerde bulunan şeyleri hizmetinize verdiğini, nimetlerini gizli ve açık olarak önünüze bolca serdiğini görmez misiniz?” (Lokman suresi, 20)

Bu ayetten de anlaşılıyor ki insan da bu nimetleri (gizli ve açık-maddi ve manevi) taşıyabilecek fiziksel ve ruhsal bir yapıya sahiptir.

Ayrıca Allah, insan harici bütün varlıklara da zahiri-maddi nimetler vermiştir. Bu nedenle ayetin anlamı, manevi nimetlerden olup daha büyük bir nimettir. Bu nimetler de rehberlik (velayet), büyüme (irşad) ve mükemmellik (kemale erme) nimetidir.

Hadislerde sağlık ve güvenliğin de nimet olduğu belirtiliyor. Ancak şu açıktır ki ruhun sağlığı ve güvenliği çok daha önemlidir. Çünkü insan öldüğünde cisim ve cesedinden ayrılacak ama ruhu ebedi olarak onunla olacak.

Şu çok önemli anekdota dikkat edin:

İmam Sadık (a.s.) tefsir dersi oturumuna girdiler ve öğrencilerin şu ayeti tartıştıklarını gördüler:

ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ

“Sonra, o gün nimetlerden hesaba çekileceksiniz.” (Tekâsur,8)

İmam buyurdu ki: “Bu iyi bir tartışma, bunu devam edeceğiz; peki şimdi söyleyin bana; sizden sorulacak nimetler nelerdir?”

Her birisi yiyecek ve içecekler ve bunun gibi başka şeylerin nimet olduğunu söylediler. İmam (as) buyurdu ki:

اللَّهُ أَکْرَمُ وَ أَجَلُّ مِنْ أَنْ یُطْعِمَکُمْ طَعَاماً فَیُسَوِّغَکُمُوهُ ثُمَّ یَسْأَلَکُمْ عَنْهُ وَ لَکِنَّهُ أَنْعَمَ عَلَیْکُمْ بِمُحَمَّدٍ وَ 

آلِ مُحَمَّد (صلی الله علیه و آله).

Allah, size yemek vermiş olmaktan ve onu size helal kılmaktan ve sonra onları istemekten ve

sorgulamaktan (hesaba çekmekten) daha cömert ve merhametlidir. Aksine Muhammed (s.a.a) ve

Âli Muhammed (a.s) nimetinden sorguya çekileceksiniz. (El-Bihar, 53, 107)

Başka bir rivayette belirtilmiştir ki:

İmam Sadık (a.s) Ebu Hanife’ye buyurdu ki: “Bu ayeti şöyle yorumladığınızı duydum: Tanrı insanları lezzetli yemekler ve soğuk su için sorgular (hesaba çeker)”;

Dedi ki: “Evet.”

İmam buyurdu ki: “Bir adam sizi evine davet edip, lezzetli yemekler ve soğuk suyla sizi ağırlar ve sonra bu karşılama için sorgularsa ve hesaba çekerse, böyle bir insanı nasıl yargılarsınız?”

Ebu Hanife dedi ki: “Çok cimri olduğunu söylerim.”

İmam buyurdu ki: “Acaba Allah, Kıyamet günü bize verdiği yiyeceklerden bizi sorumlu tutacak kadar cimri mi?!”

Ebu Hanife sordu ki: “Peki ayetin anlamı nedir?”

İmam buyurdu: “Anlamı biz Ehl-i Beytin nimet oluşudur. Kıyamet günü insanlar bizim velayetimizden sorgulanacaklar.” (Müstedrek el-vesail, 16, p 247)

Bu nedenle ayetin buyurduğu nimet verilen kimselerin en kamil misdakı ve örneği velayet sahipleri, peygamberler, sadıklar, salihler ve şehitlerdir.

e-post:

info@x-shobhe.org

Telegram Kanalı:

@SupheSoruCevap

Kur'an-ı Kerim